Eén op de vijf aanbieders gehandicaptenzorg lijdt verlies in 2022, stelt de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN). De oorzaken van de financiële problemen zijn de inflatie, gestegen energiekosten en de grote hoeveelheid zzp’ers. De stijging van de kosten, 8% dit jaar, is niet terug te vinden in de tarieven die de zorgorganisaties mogen rekenen aan de zorgverzekeraars. Deze zijn juist naar beneden bijgesteld.
Met name zware zorg niet te betalen
Voor zorgorganisaties is met name de zware zorg niet meer te betalen. Het risico bestaat daarom dat zij deze zorg zullen gaan afstoten. Zware zorg is duur. Het gaat dan om mensen met een verstandelijke beperking die soms de hele dag één-op-één worden begeleid door zorgprofessionals.
“Zorg hoeft niet altijd door professionals worden geleverd.”, stelt Matthijs Heijstek, NVO orthopedagoog-generalist. “Er zullen niet genoeg zorgmedewerkers beschikbaar zijn om de zorg zo te blijven organiseren zoals we het nu doen. Mantelzorgers en vrijwilligers zullen in de toekomst steeds meer overnemen van zorgmedewerkers, voorspellen bestuurders.”
Zorg door niet-professionals niet zo makkelijk
Voor de mensen met een verstandelijke beperking die zware zorg nodig hebben, is zorg door niet-professionals echter niet zo makkelijk. Mensen met een verstandelijke beperking en lichamelijke problemen kunnen niet zomaar met een vrijwilliger zonder medische opleiding mee bijvoorbeeld. Dit geldt ook de groep met gedragsproblemen.
Er zijn speciale financiële regelingen voor zware zorg. Zo is het mogelijk om een toekenning voor Meerzorg aan te vragen, maar aan die regeling wordt nu getornd.
Rekening niet afwentelen op meest kwetsbaren samenleving
Heijstek: “De overheid moet de rekening van de verschillende crisissen waar we als Nederland te maken hebben niet afwentelen op de meest kwetsbaren van deze samenleving.”
“Als zorg aan mensen met een zware zorgvraag te duur wordt, zullen zorgorganisaties hen niet langer willen opnemen. De druk op crisiszorg zal toenemen en schrijnende situaties zoals die van Brandon in 2011 kunnen weer ontstaan. Televisiekijkers zagen toen een jongeman met een verstandelijke beperking en gedragsproblemen die al drie jaar aan een muur zat vastgeketend.”
Altijd dure zorg
In Nederland zijn er tussen de tien- en twintigduizend mensen die zware zorg nodig hebben. Zorg voor deze mensen zal altijd duur blijven. Maar het gaat ook om een overzichtelijke groep die niet toeneemt door zoiets als vergrijzing.
Geen tractors, niet vastlijmen
“Deze groep mensen is electoraal onbelangrijk, ze hebben geen tractors, ze kunnen zichzelf niet vastlijmen aan talkshowtafels. Het is een makkelijk te vergeten groep die de rekening van de crises gaat betalen.”, aldus Heijstek.
